Het wegtransport herstelde relatief snel van de coronadip en ziet het vrachtvolume in 2021 weer groeien. Na een onzekere periode hebben transporteurs en fleetowners het vertrouwen herwonnen en vervangingsinvesteringen in trucks en trailers weer opgevoerd. Productiekrapte door schaarste aan onderdelen beperkt het marktherstel in 2021 echter. Vanwege fors opgelopen levertijden schuift verdere groei door naar 2022. Ondanks de deuk is de truck- en vooral de trailermarkt daarmee al met al minder getroffen dan ten tijde van de financiële crisis in 2009. Dat meldt ING in haar Assetvisie Trucks & Trailers.
De ontwikkeling van het wegvervoer is richtinggevend voor de truck-en trailermarkt. Na een inzinking in het voorjaar van 2020 is het wegvervoer door extra vraag naar goederen en een groei-impuls voor online verkopen sterk teruggeveerd. Bedrijven hebben het afgelopen jaar uiteindelijk gemiddeld afgesloten met een geringe 1 procent omzetkrimp. Bovendien zijn de marges bij veel bedrijven behoorlijk op peil gebleven (o.a. door het uitblijven van files). Het aantal gereden kilometers groeide licht door extra vervoer in de ‘last mile’, maar de vervoersprestatie (ton/km) daalde licht door kleinere zendingen. Ook ging de coronacrisis gepaard met flinke verschillen tussen deelmarkten en bedrijven. Dit klinkt door in de investeringsprogramma’s.
Het vooruitzicht voor wegtransporteurs voor 2021 is gematigd positief. Het aantal vervoersbewegingen lag in de eerste vier maanden duidelijk boven het pre-coronaniveau. Consumenten zullen waarschijnlijk minder goederen voor in en om huis aanschaffen en de bouw maakt een pas op de plaats, maar versoepeling van de coronamaatregelen economisch herstel zijn een stimulans voor de vervoersvraag en de benodigde capaciteit.
Ondanks dat de pandemie vooral dienstensectoren treft, blijft ook de vraag naar trucks- en trailers gevoelig voor het economisch sentiment. Met de terugkeer van het vertrouwen in de toekomst ligt verdere verbetering van het investeringsklimaat in het verschiet. Eind 2020 vond er een inhaalslag van ‘geparkeerde’ vervangingsinvesteringen plaats, die dit jaar nog voor extra uitlevering zorgt. Dit jaar komen er weer meer reguliere plannen op tafel.
Terwijl de orderportefeuille weer goed gevuld is, hebben zowel truck- als trailerfabrikanten moeite om de productie op te voeren. Door snelle opleving van de internationale industriële vraag en voorraadopbouw is de druk op verschillende toeleveringsketens voor onderdelen groot. Met het wereldwijde tekort aan chips is het onzeker of de productie bij DAF en Scania op peil kan blijven en heeft bijvoorbeeld Volvo de productie van trucks in Gent al tijdelijk moeten onderbreken. Ook de levering van onderdelen van staal en kunststof staat onder druk. Dit zorgt ervoor dat levertijden voor transportmaterieel soms 2 tot 3 keer zo lang zijn als normaal. Dit drijft transporteurs ook naar de tweedehandsmarkt, waar de vraag groot is en de prijzen oplopen.
De vlootontwikkeling is een belangrijke indicator voor de richting van de truckmarkt. Na vijf jaar van uitbreiding is het truckpark boven de 3,5 ton in 2020 met zo’n 3.000 voertuigen teruggebracht tot zo’n 141.600 (-2 procent). Uit wagenparkcijfers blijkt dat er vooral veel euro 5-trucks uit de piek van 2008-2009 zijn afgestoten. Hiermee is de vloot in vergelijking met de vervoersvraag nog steeds relatief ruim, al vragen de kortere ritafstanden en de groei van het aantal lege kilometers in combinatie met toenemende e-commerce wel meer capaciteit.
De Nederlandse trailermarkt is vooral afhankelijk van de dynamiek in het Europese wegtransport. Vanwege de keurings-, verzekerings- en fiscale voordelen is Nederland onverminderd populair is als registratieland. In de vijf jaar voor de pandemie groeide het trailerpark al harder dan de Europese vervoersprestatie. In 2020 bleef het park vrijwel stabiel (159.500 opleggers en 20.900 aanhangwagens), maar door de terugval in het vervoersvolume is het de capaciteitsruimte in het park verder toegenomen. Hierdoor blijven de uitbreidingsinvesteringen in 2021 naar verwachting beperkt. Een activiteit waar wel extra materieel voor wordt aangetrokken is e-logistiek, zo is Amazon een eigen Europese trailervloot aan het opbouwen.
Ondanks de ruimte in het park is er weinig extra afstoot van materieel, al zijn de tweedehandsprijzen soms wel aantrekkelijk. Bedrijven kiezen eerder voor schorsing (tijdelijk van het kenteken af). Dit ging begin 2020 om bijna 5 procent van het park. Het aanhouden als reservecapaciteit brengt ook weinig extra kosten met zich mee en de markt kan weer snel aantrekken zoals eind 2020 bleek. Daarnaast speelt mee dat er voor het vervoer van en naar het Verenigd Koninkrijk door langere wachttijden meer capaciteit nodig is.
