Als de trend zich voortzet, is binnen tien jaar een groot deel van de Nederlandse transportsector in buitenlandse handen. Dat concludeert de Rabobank in een recent gepubliceerde sectorupdate. De oorzaken? Een cocktail van vergrijzing, gebrek aan opvolging, toenemende complexiteit in het ondernemerschap en – niet te vergeten – een Nederlandse markt die aantrekkelijk stabiel is voor buitenlandse investeerders.
De sector staat er internationaal goed op. Nederlandse vervoerders opereren met moderne, zuinige voertuigen en lopen voorop in digitalisering en verduurzaming. Juist dát maakt ze aantrekkelijk voor buitenlandse overnamepartijen. Met name familiebedrijven waarvan de eigenaren richting pensioen gaan en geen opvolging hebben, zijn overnameprooi. En dat gebeurt veel: vrijwel wekelijks verschijnen er berichten over fusies en overnames.
Opmerkelijk is dat overnames in toenemende mate van buitenlandse origine zijn. Nederlandse kopers haken vaker af. Waarom? Volgens Rabobank zijn Nederlandse transportbedrijven vaak simpelweg te duur voor binnenlandse concurrenten. Combineer dat met de hoge investeringsdruk door verduurzaming – denk aan zero-emissiezones, elektrische trucks en netcongestie – en je krijgt een binnenlandse overnamemarkt die op slot zit.
Daar komt bij dat Nederland geen grote logistieke spelers meer heeft die kunnen opboksen tegen buitenlandse giganten. Sinds de overname van TNT door FedEx is er geen Nederlandse transportmultinational meer van formaat. Terwijl buitenlandse spelers – vaak gesteund door kapitaalkrachtige investeerders – wél klaar staan om toe te slaan.
Is dat erg? Economisch misschien niet direct. Buitenlandse bedrijven opereren al in groten getale in Nederland. Maar de vraag is wat het betekent voor onze strategische autonomie. In een wereld waarin geopolitieke verhoudingen snel schuiven, wordt ‘eigenaarschap’ ineens weer belangrijk.
De Rabobank roept Nederlandse bedrijven daarom op tot actie. Denk aan fusies tussen gelijken in plaats van verkoop, samenwerking om schaalvoordelen te behalen en het aantrekkelijker maken van ondernemingen voor binnenlandse investeerders. Ook governance speelt een rol: bedrijven met een professionele directie, inclusief CFO, blijken stabieler te presteren dan de klassiek door DGA’s geleide transportbedrijven.
Het klinkt als een stevige opgave, maar er is hoop. De sector heeft kennis, ervaring en een sterke positie in de markt. Wat ontbreekt, is een langetermijnvisie op groei en overnames. Wie die nu ontwikkelt, kan voorkomen dat straks de Nederlandse vlag op de cabine slechts decoratie is.
