Europese Commissie helpt wegtransport te vergroenen

De Europese Commissie heeft maatregelen voorgesteld om het goederenvervoer in Europa efficiënter en duurzamer te maken. Dat gebeurt onder meer een aanpassing van de regelgeving rond maten en gewichten, meer vrijheden voor de inzet van LZV’s, vergemakkelijking van intermodaal vervoer en de handhaving doeltreffender en efficiënter maken.

Met de maatregelen, die dus nog enkel een voorstel zijn, moet het Europese wegtransport beter kunnen bijdragen aan de klimaatdoelen.

Het voorstel moedigt het gebruik van meer aerodynamische cabines en andere energiebesparende voorzieningen aan, niet alleen door het comfort en de veiligheid van de bestuurder te verbeteren, maar ook door de efficiëntie van emissievrije aandrijfsystemen te verhogen. Emissievrije voertuigen zijn door bijvoorbeeld een zwaar accupakket of grote waterstoftanks lastiger in te passen in het huidige transport. ‘”We staan een extra gewicht van 4 ton toe voor standaard emissievrije voertuigen en voor intermodale voertuigen. Dit betekent 44 ton voor een standaard emissievrije vrachtwagen en 48 ton voor een emissievrije vrachtwagen die intermodaal wordt gebruikt. We blijven technologisch neutraal. Mocht de markt kiezen voor oplossingen op basis van waterstof, dan stellen we technische aanpassingen voor om tanks achter de cabine te plaatsen zonder verlies van laadvermogen. Zodra de technologie zich ontwikkelt en de emissievrije aandrijfsystemen lichter worden, zullen schonere voertuigen profiteren van extra laadvermogen in vergelijking met conventionele voertuigen. Grotere vrachtwagens betekenen ook dat dezelfde hoeveelheid vracht in minder ritten kan worden vervoerd. We verwachten al in 2030 91 miljoen minder ritten per jaar en in 2050 maar liefst 1 600 miljoen minder ritten”, zo licht Eurocommissaris voor Transport Adina Vălean het voorstel toe.

De Europese Commissie snapt echter ook wel dat de inzet van emissievrije vrachtauto’s op dit moment nog niet voldoende is om de emissiedoelen te halen. Daarom krijgt de LZV meer vrijheid. Het is niet zo dat de LZV breed kan worden ingezet in heel Europa, maar er komt wel meer vrijheid. Eindelijk ziet de EC namelijk in dat een lappendeken van regelgeving beperkend werkt. Daarom zal de herziening van de richtlijn de huidige flexibiliteit van de lidstaten behouden om hogere gewichts- en maximumafmetingen voor zware bedrijfsvoertuigen in het nationale verkeer toe te staan. Er is echter verduidelijking nodig voor het gebruik van dergelijke langere en/of zwaardere voertuigen bij grensoverschrijdend vervoer. De herziening maakt duidelijk dat LZV’s kunnen worden gebruikt voor internationale activiteiten tussen naburige lidstaten die dit verkeer op hun grondgebied toestaan. De gewichten en afmetingen van deze voertuigen moeten echter verenigbaar zijn met de nationale grenzen die gelden in de lidstaten die bij dergelijke internationale activiteiten betrokken zijn. Als een lidstaat bijvoorbeeld een voertuigcombinatie met een lengte van 25,25 m en een gewicht van 46 t toestaat en een aangrenzende lidstaat LZV’s van 50 t toestaat, mogen de voertuigen die in het grensoverschrijdende verkeer tussen die lidstaten worden gebruikt, het gemeenschappelijke maximumgewicht van 46 t niet overschrijden. Belangrijke wijziging is ook dat er niet langer maar één grens mag worden overschreden. Transport met een LZV door meerdere landen (die de LZV toestaan) is dus mogelijk.

Ter bevordering van intermodaal vervoer, waarbij goederen worden vervoerd met gebruikmaking van twee of meer vervoerswijzen maar met een gestandaardiseerde laadeenheid (zoals een containeraanhangwagen of een andere), mogen vrachtwagens, aanhangwagens en opleggers extra gewicht dragen. Extra hoogte zal ook het vervoer van containers met hoge kubus met standaardvoertuigen vergemakkelijken.

Vălean heeft ook nog goed nieuws voor vervoerders van zwaar en bijzonder transport. “We willen ook het vervoer van abnormale ladingen vergemakkelijken. Als je bijvoorbeeld een stuk van een windturbine, dat niet in kleinere stukken kan worden verdeeld, van Roemenië naar Oostenrijk wilt vervoeren, heb je waarschijnlijk – en dit is een schatting – minstens 10 verschillende vergunningen nodig van 10 verschillende lokale en regionale autoriteiten. Ons voorstel introduceert één contactpunt per lidstaat voor vervoerders, wat het leven gemakkelijker maakt voor degenen die dit soort vergunningen nodig hebben.”

Om de handhaving te versterken, zal in het voorstel een gemeenschappelijk minimumniveau van controles worden vastgesteld voor de naleving van gewichtsbeperkingen en voor de verplichte installatie in de weginfrastructuur van weegmechanismen om overbelaste voertuigen tijdens het rijden te helpen opsporen.