(NOVEMBER 2015) – Take Co2ntrol. Dat was het motto dat Scania twee dagen lang op thuisbasis Södertälje hanteerde om TTM.nl een hele range trucks met alternatieve brandstoffen te laten zien. Maar het gaat niet alleen om vrachtauto’s. Samenwerking tussen partijen in de truckindustrie en de logistieke keten is van belang om het gebruik van alternatieve brandstoffen te accepteren en de ingebruikname ervan te versnellen.
Ethanol. CNG. LNG. Biodiesel. Hybrides. Al jarenlang komen ze voorbij als alternatief voor diesel. Met wisselend succes. CNG en LNG lijken in Nederland eindelijk voet aan de grond te krijgen, ethanol werd door accijnzen véél te duur en ieder zich respecterend merk bracht wel een hybride op de markt. Met gejuich begroet, maar als de subsidie op was, was het enthousiasme ook verdwenen. Vorige maand signaleerden wij de DAF LF Hybrid in het DAF Museum…
CO2-footprint
“Toch moeten we aan de slag met alternatieve brandstoffen. We moeten, echt. De klimaatverandering dwingt ons”, laat Senior Vice President Scania Trucks Christopher Podgorski een waarschuwend geluid horen. “Met onze nieuwe range stellen we transporteurs echter in staat hun CO2-footprint significant te verlagen.” Hoeveel dat precies is laat Scania zien in een voor iedereen te downloaden brochure. Even op een rij: met CNG/LNG is een CO2-reductie te behalen van 20 procent, met biogas (CBG/LBG) loopt dat op naar 90 procent. HVO staat voor Hydrogenated Vegetable Oil en is goed voor een CO2-reductie van 90 procent. Biodiesel/FAME moet 66 procent minder CO2-uitstoot kunnen garanderen. Voor bio-ethanol (ED95) rekent Scania een reductie van 90 procent en voor de nieuwe hybride truck een reductie in CO2-emissie van 92 procent, met de voorwaarde dat de hybride op HVO loopt. Daar zijn dus serieuze milieuvoordelen te behalen, maar het mooiste zou zijn als je er als transportbedrijf de TCO in de hand weet te houden. Daar komt Scania’s nieuwe tool CO2MPOSER om de hoek kijken. Daarmee kan Scania voor elk transportbedrijf, groot of klein, bepalen welke alternatieve brandstof het meest geschikt is en bij welke fuel de TCO het laagst zijn. Het is echt een handig instrument, maar uitsluitend te zien samen met een verkoper van Scania. Iets meer vrijblijvendheid zou prettig zijn in de vorm van een afgeslankt alternatief van CO2MPOSER op het internet. Dan kunnen transporteurs zelf alvast de eerste rekensommen doen en daarmee naar de dealer stappen.
Businesscase
Het ligt voor de hand als het om TCO gaat met argusogen naar Scania’s nieuwe hybridetruck te kijken. De hybridetruck, waar bijna iedere truckfabrikant de tanden op stuk gebeten heeft. Een businesscase leek er niet van te maken. Of toch? Jesper Brauer, product manager voor distributietrucks bij Scania: “Wij denken dat we er nu klaar voor zijn. De hybride-aandrijving is een modulair systeem, waarmee we de hybride truck in serieproductie kunnen vervaardigen. De meerprijs bedraagt 50.000 euro. Hoe de businesscase dan werkelijkheid wordt? Als het gaat om alternatieve brandstoffen moeten alle marktpartijen samenwerken om er een succes van te maken. De truckfabrikant, maar ook de vervoerder, de verlader en de overheid. Geef deze hybride truck toegang tot stadscentra buiten venstertijden, gebruik ‘m in nachtdistributie. We hebben uitgerekend dat bij een dergelijke extra inzet van de hybride truck de meerinvestering in twee jaar tijd kan worden terugverdiend.” Als Scania’s filosofie wordt nagevolgd, zou een brede marktintroductie van Scania’s hybride truck dus plaats kunnen vinden zonder marktverstorende overheidsincentives.
Serieproductie
Scania’s hybride truck is gebaseerd op een P320, voorzien van de 9 liter 5 cilinder motor. Een model met G-cabine kan trouwens ook. Er kan gewone diesel worden getankt, maar de maximale CO2-reductie van 92 procent wordt pas behaald als er biodiesel of HVO wordt getankt. Scania zegt dat haar hybride truck de eerste is die voldoet aan Euro 6, maar dat is niet waar. De Fuso Canter bijvoorbeeld, die figureerde in de vorige TTM.nl, is ook hybride en ook Euro 6. Wel is het zo dat de Scania de eerste Euro 6 hybride is die enkel elektrisch kan rijden. Over een lengte van 2 km kan de P320 volledig elektrisch en fluisterstil rijden, in een echte silent-modus met een geluid dat onder de 72 d(bA) ligt. Dat maakt hem dus echt zeer bruikbaar voor nachtdistributie. In een stedelijke omgeving kan er volgens Scania met deze hybride truck 18 procent brandstof worden bespaard ten opzichte van een reguliere dieseltruck. Naast de dieselmotor wordt de hybride Scania aangedreven door een 174 pk en 1050 Nm sterke elektromotor, die direct gekoppeld is aan de Opticruise automaat. Het batterijpakket is bevestigd aan de linkerzijde van het chassis en levert circa 1.2 kWh. De batterijen wegen ongeveer 200 kg, de totale hybride module, die in serieproductie te vervaardigen is, ongeveer 800 kg.
Charge
TTM.nl rijdt kort in de G320 hybride Scania; het is kinderlijk eenvoudig. Met een knop op het dashboard kan geschakeld worden tussen de elektrische en ‘charge-modus’. Bij die laatste wordt voornamelijk de dieselmotor gebruikt, maar wordt door er bij remmen en gas loslaten energie teruggewonnen die weer in de batterijen verdwijnt. Dat wordt heel duidelijk aangegeven in het instrumentendisplay. De Opticruise automaat maakt het niets uit welke modus wordt gehanteerd, de 19 tons truck laat zich prima manoeuvreren over de Scania-testbaan. Voordeel van de elektrische stand van de aandrijflijn is dat het ook in de cabine lekker stil is. Buiten hoor je bij het voorbij rijden enkel een licht gezoem en het geroffel van de banden.
FAME
Maar we rijden niet alleen maar hybride. Scania heeft een nieuwe Euro 6 motor voor ethanol ontwikkeld. Ook die blijkt aangenaam stil en soepel te werken, merken we in een korte rit met de P280 met city-trailer. Scania’s gasmotoren zijn inmiddels ook Euro 6 en werken volgens het Otto-principe, met bougies. Trucks op CNG en LNG kennen we inmiddels wel in Nederland, dus die vormen geen verrassing voor ons, al vallen de motoren op door het gemis aan dieselklop. De trucks op biodiesel en HVO rijden eveneens bijzonder fijn en in niets is te merken dat we rijden met een andere brandstof dan reguliere diesel. Dat is alleen maar goed natuurlijk. Toch lijkt Scania’s droom van een ruime keuze aan alternatieve brandstoffen voorlopig ook echt dat, een droom. Want welke transporteur kan nu beslissen ineens op HVO, FAME of ethanol te gaan rijden? Die zijn lang niet allemaal overal te tanken. Daarvoor moet nog veel veranderen en veel zal afhangen van de bereidheid van transporteurs, maar zeer zeker ook overheden en verladers om van de hier beschreven reeks alternatieve brandstoffen een echt succes te maken en CO2-uitstoot daadwerkelijk tot gezonde proporties te verminderen.
Dit artikel werd eerder gepubliceerd in TTM.nl magazine van november 2015. Feiten, namen, omstandigheden en andere details waren correct ten tijde van deze eerste publicatie. De redactie beseft dat deze in de tussentijd veranderd kunnen zijn. Hier kunnen echter geen rechten aan worden ontleend.
