Na een sterke fase door extra vraag naar goederen hebben bedrijven in de transport- en logistieksector last van de naschokken van de pandemie. Nu consumenten hun normale uitgavenpatroon weer oppakken en leveranciers opgestapelde voorraden afbouwen, wordt de zwakkere onderliggende vervoersvraag extra voelbaar. Tegenwind voor de internationale handel en minder vraag vanuit industrie zorgen voor krimp in de havens, de scheepvaart en het wegtransport. Door verdere terugkeer van passagiers in het OV en de luchtvaart, blijft een sectorbrede min naar verwachting nog uit in 2023. Niettemin is personeel voor bedrijven ook nu nog steeds een belangrijker knelpunt dan een gebrek aan vraag. Dit blijkt uit het nieuwe vooruitzicht transport en logistiek van ING Research.
De nasleep van de pandemie zorgt nog steeds voor grote verschillen in de Nederlandse transport- en logistieksector. De luchtvaart en het OV blijven na een grote stap vooruit in 2022 op weg naar herstel door terugkeer van reizigers en groeien in 2023 nog steeds met dubbele cijfers (11 procent en 15 procent). Het goederentransport (ca. 75 procent van de sector) heeft naast de impact van een afremmende economie en haperende internationale handel last van minder uitgaven aan consumentengoederen en afbouw van overtollige voorraden bij opdrachtgevers. Hierdoor krimpen de logistieke dienstverlening en het wegtransport met 1 procent en 1,5 procent en zakt de scheepvaart (waaronder de binnenvaart) dit jaar het meest weg (5 procent). Rico Luman, sectoreconoom Transport en Logistiek bij ING Research: “Op weg naar 2024 is enig herstel te verwachten, maar ook volgend jaar is er met de remmende werking van een hogere rente op investeringen en bestedingen waarschijnlijk nog geen sterk aantrekkende vervoersmarkt.”
Sancties, voorraadafbouw en protectionistische wind merkbaar in de grote havens
Aan de goederenkant stond de overslag in de belangrijke havens van Rotterdam en Antwerpen in het eerste deel van dit jaar flink onder druk (-6 procent). Naast de terugval in containervervoer (vooral consumentenproducten) drukt de teleurstellende ontwikkeling van de internationale handel en minder vraag naar goederen vanuit grootste afzetmarkt Duitsland, de volumes in havens en de scheepvaart in de min. Zo lag het vervoer via de binnenvaart in de eerste zeven maanden van 2023 bijna 8 procent lager, terwijl laag water (en daarmee beperking van capaciteit) deze zomer grotendeels uitbleef. Teleurstellend daarbij is dat het containervervoer – een beoogde groeimarkt als duurzamere oplossing – na 2022 opnieuw fors lagere volumes laat zien. Nadat de voorraden voldoende zijn afgebouwd, kan de vraag in het tweede helft van het jaar iets aantrekken, maar het fundament voor groei blijft nog zwak. Met magere vooruitzichten voor opdrachtgevers in industrie, bouw en detailhandel drukt dit ook de vrachtvolumes in de overwegend georiënteerde Nederlandse wegtransport terug.
Pakketvervoer en E-commerce hebben corona-rollercoaster achter de rug
In het kleinschaliger pakketvervoer volgde na de groeispurt van e-commerce tijdens de pandemie, in de loop van 2022 een logische correctie. Deze is inmiddels voorbij, wat ook blijkt uit recente cijfers van dominante speler PostNL die de pakketaantallen weer zag groeien. In de loop van dit jaar keert de e-logistiek weer terug naar de trendmatige groei al zal die waarschijnlijk wel lager liggen dan voor de pandemie. Ook warehouseactiviteiten in de e-logistiek zullen hiervan kunnen profiteren.
Personeel in transport blijft ook bij economische tegenwind uitermate schaars
Als gevolg van de afzwakkende markt in transport en logistiek heeft het personeelstekort in de sector de recente piek achter zich gelaten. Toch is het opvallend dat personeel nog altijd de belangrijkste belemmering blijft voor de bedrijfsvoering en dat is slechts ten dele toe te schrijven aan de vraag naar medewerkers vanuit de luchtvaart, de NS en het stads- en streekvervoer. 40 procent van de bedrijven kampt met een tekort en het is daarmee een aanzienlijk groter knelpunt dan een gebrek aan vraag of financiële beperkingen in een tijd van flink hogere rente. Dit blijkt ook uit het aantal vacatures in transport en logistiek dat na een kortstondige dip in het tweede kwartaal van het jaar weer is opgelopen tot 46 voor elke 1.000 banen. Dit geeft aan dat het tekort ook bij aanhoudende economische zwakte in 2024 niet gaat verdwijnen. Zo is 35 procent van de vrachtwagenchauffeurs boven de 55 jaar wat zorgt voor forse uitstroom. Daarnaast willen jonge chauffeurs ook vaker thuis zijn dan de oudere generaties, wat het aantal gewerkte uren beperkt. Ook zorgt het ziekteverzuim ook nog steeds voor meer gaten in de planning dan voorheen. Zo lag het cijfer in de transport- en logistieksector in het tweede kwartaal gemiddeld nog steeds 1 procent punt boven het 10-jaars gemiddelde, een groter verschil dan in andere sectoren. Voor elke 1.000 werknemers zijn er dus 10 extra nodig en dat merken bedrijven.
Misschien kunnen transportbedrijven beginnen om hun inbox te lezen.
Want als je niet de moeite neemt om sollicitanten een reply te sturen dan zal het toch vrij lastig worden om chauffeurs te vinden.
Ik heb nu 12 maanden m’n CE rijbewijs. Maar behalve de rijlessen nog geen meter gereden. Dus werk ik nog bij m’n oude werk.
Wel een gesprek gehad bij Simon Loos. Dan vragen ze of ik eerst 2 dagen mee wil rijden. Zonder betaling en dan hebben we het over werkdagen van ruim 12 uur.
Waarschijnlijk is dat deel van hun sollicitatieprocedure. Kijken of je wel goed uit te buiten bent want anders hebben ze geen interesse? Geen idee maar het is opmerkelijk. Alleen transport en horeca doet dit soort dingen. In andere sectoren werken ze gewoon correct.